Καραντωνά, Γεωργία, και Τασούλα Τσιλιμένη. Graphic novel και ολοκαύτωμα: διδακτικές προτάσεις και εφαρμογές για την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ροπή, 2022. (371.33 ΚΑΡ)

«Το βιβλίο της Τασούλας Τσιλιμένη και της Γεωργίας Καραντώνα, Graphic Novel και Ολοκαύτωμα: διδακτικές Προτάσεις και Εφαρμογές για την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, προσφέρει μια σύντομη εισαγωγή στο πεδίο των Πολιτισμικών Σπουδών, των Σπουδών του Τραύματος, των Λογοτεχνικών Σπουδών και των Σπουδών των Κόμικς. Επιχειρείται μια σύντομη αναφορά στο graphic novel και ειδικότερα, μια ιστορική αναδρομή στο holocaust graphic novel (graphic novel για το Ολοκαύτωμα). Η ποικιλία και η ρευστότητα αναπροσαρμογής αυτής της κατηγορίας των graphic novels την καθιστούν έναν εξελισσόμενο κλάδο της αναπαράστασης του Ολοκαυτώματος, εγκαθιδρύοντας ένα καινοτόμο μέσο σύλληψης της πολιτισμικής μνήμης. Η συγκεκριμένη κατηγορία graphic novel αξιοποιείται εκπαιδευτικά τις τελευταίες δεκαετίες για την προσέγγιση του ιστορικού θέματος του Ολοκαυτώματος και της γενοκτονίας, ευρύτερα. Μπορεί, όμως, ένα συγκρουσιακό και τραυματικό γεγονός να διδαχθεί μέσω μιας πολυσημικής συνάντησης του Μέσου των κόμικς και της λογοτεχνίας; Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει τις πολυεπίπεδες δυνατότητες που αναφύονται μέσα από ένα τέτοιο εγχείρημα. Το βιβλίο, βασισμένο στη σύγχρονη βιβλιογραφία του κλάδου για τη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος, αποτελεί ένα καινοτόμο, διεπιστημονικό εγχειρίδιο διδακτικής μεθοδολογίας για εκπαιδευτικούς και φοιτητές που επιθυμούν να το προσεγγίσουν αποτελεσματικά στη σχολική τάξη, αλλά και για αναγνώστες που αγαπούν την ιστορία, τη λογοτεχνία και τα κόμικς..»

- από το οπισθόφυλλο

Βιογραφικό σημείωμα των συγγραφέων

«Η Γεωργία Καραντώνα είναι υποψήφια Διδάκτωρ Παιδικής και Εφηβικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές στη Διδακτική Γλώσσας & Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Είναι μετεκπαιδευθείσα του Πανεπιστημίου Cambridge στις Σπουδές του Ολοκαυτώματος και έχει επιμορφωθεί στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και στο Center for Holocaust Education, UCL. Έχει λάβει μέρος σε διεθνή συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει δημοσιεύσει άρθρα και κριτικές σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Από το 2020 οργανώνει εκπαιδευτικές δράσεις για την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος (λέσχη ανάγνωσης, σενάριο μαθήματος, ομιλίες, επιμόρφωση εκπαιδευτικών) μέσω του HMDT στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2021 συμμετείχε στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προγράμματος για το Ολοκαύτωμα του IWM του Λονδίνου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος και την αναπαράσταση του τραύματος και της γενοκτονίας στη graphic narrative. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός στο σχολείο St Cyprian’s του Λονδίνου.«Η Γεωργία Καραντώνα είναι υποψήφια Διδάκτωρ Παιδικής και Εφηβικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές στη Διδακτική Γλώσσας & Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Είναι μετεκπαιδευθείσα του Πανεπιστημίου Cambridge στις Σπουδές του Ολοκαυτώματος και έχει επιμορφωθεί στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και στο Center for Holocaust Education, UCL. Έχει λάβει μέρος σε διεθνή συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει δημοσιεύσει άρθρα και κριτικές σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Από το 2020 οργανώνει εκπαιδευτικές δράσεις για την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος (λέσχη ανάγνωσης, σενάριο μαθήματος, ομιλίες, επιμόρφωση εκπαιδευτικών) μέσω του HMDT στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2021 συμμετείχε στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προγράμματος για το Ολοκαύτωμα του IWM του Λονδίνου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος και την αναπαράσταση του τραύματος και της γενοκτονίας στη graphic narrative. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός στο σχολείο St Cyprian’s του Λονδίνου.»

- Πηγή: Εκδόσεις Ροπή

«Η Τασούλα Τσιλιμένη είναι Καθηγήτρια στο Π.Τ.Π.Ε., του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Π.Θ.) στο οποίο διδάσκει θέματα Παιδικής-Εφηβικής Λογοτεχνίας, Αφήγηση, Μυθοπλασία – Δημιουργική Γραφή κειμένων βραχείας φόρμας. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη θεωρία και κριτική της παιδικής/εφηβικής λογοτεχνίας καθώς επίσης και στη διδακτική της. Ως καλεσμένη καθηγήτρια προσφέρει μαθήματα και διαλέξεις σε μεταπτυχιακά προγράμματα πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της ημεδαπής και αλλοδαπής (ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, Λευκωσίας, κ.α). Έχει δημοσιευμένο ερευνητικό έργο σε έγκριτα διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων και σε αυτόνομα ατομικά βιβλία. Είναι Διευθύντρια του Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού του Π.Θ και Διευθύντρια του ηλεκτρονικού περιοδικού για τη θεωρία και μελέτη της παιδικής λογοτεχνίας  ΚΕΙΜΕΝΑ. Παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά και ενήλικες που εκδίδονται από επώνυμους εκδοτικούς οίκους.»

- Πηγή: Εκδόσεις Ροπή

Κριτικές - Παρουσιάσεις του προτεινόμενου βιβλίου

edromos.gr/georgia-karantona-tasoyla-tsilimeni-enas-diaforetikos-tropos-gia-na-didachthei-i-istoria-toy-olokaytomatos/ (Κώστας Στοφόρος, «Γεωργία Καραντώνα & Τασούλα Τσιμένη: ένας διαφορετικός τρόπος για να διδαχθεί η ιστορία του Ολοκαυτώματος», Δρόμος της Αριστεράς, 19 Φεβ. 2023.)

diastixo.gr/sinentefxeis/ellines/19688-karantona-tsilimeni-sinentefksi (Χαριτίνη Μαλισσόβα, «Γεωργία Καραντώνα & Τασούλα Τσιλιμένη: ένας διαφορετικός τρόπος για να διδαχθεί η ιστορία του Ολοκαυτώματος», Διάστιχο, 27 Ιαν. 2023)

www.oanagnostis.gr/ekpaideysi-graphic-novels-gia-to-olokaytoma-tis-marizas-ntekastro/ (Μαρίζα Ντεκάστρο, «Εκπαίδευση-Graphic Novels για το Ολοκαύτωμα», Ο Αναγνώστης, 22 Ιαν. 2023)

018.bookpress.gr/ekpaideusi/zitimata-ekpaideusis/15267-graphic-novel-kai-olokaytoma-didaktikes-protaseis-kai-efarmoges-gia-tin-protovathmia-kai-ti-defterovathmia-ekpaidefsi-tis-georgias-karantona-kai-tasoylas-tsilimeni (Αγγελική Γιαννικοπούλου, «Graphic novel και ολοκαύτωμα», Book Press, 7 Ιαν. 2023)

Πρόσφατα βιβλία για το Ολοκαύτωμα διαθέσιμα στη βιβλιοθήκη

Ελευθεράκης, Δημήτρης. Το Ολοκαύτωμα στην ελληνική κουλτούρα μνήμης 1945-1989. Αλεξάνδρεια, 2023. (940.5318 ΕΛΕ)

Folman, Ari. Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, graphic diary. Εκδόσεις Πατάκη, 2022. (B FRA)

Waisman, Robert. Το αγόρι από το Μπούχενβαλντ. Εκδόσεις Πατάκη, 2021. (940.5318092 WAI)

Αελιών, Μωσέ. Ωδίνες θανάτου: το χρονικό ενός Σαλονικιού Εβραίου στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης Άουσβιτς, Μαουτχάουζεν, Μελκ, Έμπενζεε και τα μετά την απελευθέρωση. Αλεξάνδρεια, 2020. (940.53185 ΑΕΛ)

Grossman, Vasilii Semenovich. Η κόλαση της Τρεμπλίνκα. Άγρα, 2020. (940.53185 GRO)

Κουνελάκη, Ξένια. Ο αντισημιτισμός στην Ελλάδα: ομιλία στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννίνων με αφορμή την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος. Πόλις, 2019. (304.8925495 ΚΟΥ) 

Meyer, Alwin. Μην ξεχάσεις το όνομά σου: τα παιδιά του Άουσβιτς. Καπόν, 2019. (940.5318 ΜΕΥ) 

Lang, Hans- Joachim. Οι γυναίκες του μπλοκ 10: ιατρικά πειράματα στο Άουσβιτς. University Studio Press, 2019. (940.5318 LAN)

Μπενβενίστε, Ρίκα. Λούνα: δοκίμιο ιστορικής βιογραφίας. Πόλις, 2018. (920.0092 ΜΠΕ)

«Μη με ξεχάσετε»: τρεις Εβραίες μητέρες γράφουν στους γιους τους από το γκέτο της Θεσσαλονίκης. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2018. (940.5318 ΜΗΜ)

Youssef, Jagger. The words of Anne Frank. PowerKids Press, 2023. (B FRA)

Nardo, Don. Debates on the Holocaust. Reference Point Press, 2019. (940.5318 NAR) 

Murray, Hallie, and Linda Jacobs Altman. Escaping Nazi atrocities. Enslow, 2019. (940.53180922 MUR) 

Murray, Hallie, and Linda Jacobs Altman. Teen victims of the Nazi regime. Enslow, 2019. (940.5318 MUR) 

Idzikowski, Lisa. Raoul Wallenberg: Swedish diplomat and hero of the Holocaust. Rosen, 2018. (B WAL)

Πρόσφατα μυθιστορήματα με θέμα το Ολοκαύτωμα

Σαΐας-Μαγρίζου. Βεατρίκη. Το βραχιόλι της φωτιάς: μυθιστόρημα. Εκδόσεις Καστανιώτη, 2022. (Μ ΣΑΙ) 

Μαραντίδου, Χαρά. Οι δικοί μου άνθρωποι. Καλειδοσκόπιο, 2022. (ΕΦΗΒΙΚΟ Μ ΝΤΕ) 

Gruenbaum, Michael, and Todd Hasak-Lowly. Κάπου λάμπει ακόμα ο ήλιος: ένα παιδί που έζησε αφηγείται. Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2020. (ΕΦΗΒΙΚΟ Μ GRU) 

Iturbe, Antonio. Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς. Κλειδάριθμος, 2020. (M ITU) 

Apelfeld, Aharon. Τσίλι: ζωή στη σκιά του θανάτου. Καπόν, 2018. (Μ ΑPE)

Shsterman, Neal, and Andrés Vera Martínez. Courage to dream: tales of hope in the Holocaust: a graphic novel. Scholastic, 2023. (741.5 SHU) 

Tarshis, Lauren. I survived the Nazi invasion, 1944. Scholastic, 2021. (JF TAR) 

Cameron, Sharon. The light in hidden places: a novel based on the true story of  Stefania Podgórska. Scholastic, 2020. (JF CAM) 

Nielsen, Jennifer. Resistance. Scholastic, 2018. (JF NIE) 

Morris, Heather. The tattooist of Auschwitz. Zaffre, 2018. (F MOR)

Ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες και video για το Ολοκαύτωμα

www.ushmm.org/ (Η ιστοσελίδα του United States Holocaust Memorial Museum) 

encyclopedia.ushmm.org/en (Η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια για το Ολοκαύτωμα του United States Holocaust Memorial Museum) 

www.jewishmuseum.gr/ (Η ιστοσελίδα του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδας) 

www.jmth.gr/ (Η ιστοσελίδα του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης) 

www.jct.gr/holocaust.php (Η ιστοσελίδα της Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης) 

www.occupation-memories.org/index.html (Η ιστοσελίδα του προγράμματος Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα) 

www.ert.gr/ert-arxeio/i-ert-sti-voreio-ellada-to-olokaytoma-ton-evraion-tis-thessalonikis/ (Επεισόδιο της σειράς Η ΕΡΤ στη Βόρεια Ελλάδα όπου παρουσιάζονται οι μαρτυρίες των Εβραίων της Θεσσαλονίκης που επέζησαν των στρατοπέδων συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ. Σκηνοθεσία Κική Δημητρίου Λαζόγκα, 1981) 

www.youtube.com/watch?v=nMLWIXg8ZZE (Ντοκιμαντέρ του Livemdiea για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης) 

www.lifo.gr/culture/arxaiologia/olokaytoma-ena-apo-ta-megalytera-egklimata-stin-istoria-tis-anthropotitas (Αφιέρωμα της ηλεκτρονικής εφημερίδας Lifo στο Ολοκαύτωμα με φωτογραφικό υλικό και βίντεο) 

www.kathimerini.gr/tag/olokaytoma/ (Αφιέρωμα της εφημερίδας Καθημερινής στο Ολοκαύτωμα) 

www.ethnos.gr/tag/3162/olokaytoma (Αφιέρωμα της εφημερίδας Έθνος στο Ολοκαύτωμα)