Ο Μάρκος Δραγούμης γεννήθηκε στην  Αθήνα το 1934. Ο σπουδαίος μουσικολόγος ήταν γιος του βουλευτή και υπουργού Φίλιππου Δραγούμη και της Ελένης Βαλαωρίτη. Ήταν εγγονός του πρωθυπουργού Στέφανου Δραγούμη και ανιψιός του Ίωνα Δραγούμη, ενώ από την πλευρά της μητέρας του ήταν εγγονός του Ιωάννη Βαλαωρίτη, διοικητή της Εθνικής Τράπεζας και δισέγγονος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.

Σπούδασε πιάνο, ανώτερα θεωρητικά με τον συνθέτη Ι. Α. Παπαϊωάννου, βυζαντινή μουσική με τον Ι. Μαργαζιώτη και παρακολούθησε για δύο χρόνια τη Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής του Σίμωνα Καρά (1958-60). Μετά το τέλος των σπουδών του στην Αθήνα το 1962, πήγε με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου στην Αγγλία, όπου παρακολούθησε, σε μεταπτυχιακό επίπεδο, μαθήματα μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, με επιβλέποντα καθηγητή τον Egon Wellesz.

Επιστρέφοντας το 1964 από την Αγγλία, διορίστηκε καθηγητής μουσικής και υπεύθυνος του μουσικού τμήματος του Γυμνασίου-Λυκείου του Κολλεγίου Αθηνών, θέση από την οποία αποχώρησε το 1988. Από το 1970 έως το 2003 δίδαξε Γενική Ιστορία της Μουσικής στο Ωδείο Αθηνών και από το 1975 ήταν υπεύθυνος του Μουσικού Λαογραφικού Αρχείου του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, που ίδρυσε η Μέλπω Μερλιέ το 1930. Είχε στο ενεργητικό του πολλές δημοσιεύσεις μουσικολογικού περιεχομένου (βιβλία, δίσκοι, άρθρα), είχε λάβει μέρος σε διεθνή μουσικολογικά συνέδρια – δίνοντας διαλέξεις σε Ελλάδα και εξωτερικό – και ήταν μέλος της Διεθνούς Μουσικολογικής Εταιρείας. Για την προσφορά του στη μουσική ζωή του τόπου, βραβεύτηκε το 1991 από την Ακαδημία Αθηνών και το 2008 ανακηρύχθηκε Επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών της φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ.

Ήταν παντρεμένος με την Βιλελμίνη Αλεξάνδρα Χρήστου, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά.

 

                                                            Πηγή: Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Μουσικών Σπουδών 

Έργα του  Μάρκου Δραγούμη διαθέσιμα στη βιβλιοθήκη

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Του Αλή Πασά το άλογο: ποιήματα 1959-2009. Θερμαϊκός, 2011. (ΕΙΔ.ΣΥΛΛ 891.899 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Η παραδοσιακή μας μουσική. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών: Φίλοι Μουσικού Λαογραφικού Αρχείου Μέλπως Μερλιέ, 2003-2009. (782.62 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ., Θανάσης Μωραΐτης. Δημοτικές μελωδίες από τα χειρόγραφα του Νικολάου Φαρδύ. Φίλοι Μουσικού Λαογραφικού Αρχείου Μέλπως Μερλιέ, Μάρκος Φ. Δραγούμης, 2008. (781.62893 ΔΡΑ, CD 781.62893 KAT)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Αιγίνης μουσική περιήγησις. Φίλοι Μουσικού Λαογραφικού Αρχείου Μέλπως Μερλιέ, 2008. (781.62893 ΔΡΑ, CD 781.62893 ΤΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Από το Βυζάντιο στο ρεμπέτικο: μουσικολογικές   περιπλανήσεις. Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής, 2007. (780.9495 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Μετά τοπικών σποραδικών βροχών: (ποιήματα και πεζά, 1989-2006). Εκδόσεις Δωδώνη, 2007. (891.899 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Σελίδες από το ημερολόγιο ενός μουσικολόγου: ματιές στον αιώνα του ρομαντισμού. Εκδόσεις Γκόνη, 2007. (780.9034 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Η μουσική παράδοση της ζακυνθινής εκκλησίας. Οι Φίλοι του “Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων”, 2000. (781.71009495 ΔΡΑ)

 

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Συμπεράσματα από μια έρευνα για την εκκλησιαστική μουσική της Κεφαλονιάς. Εταιρεία Κεφαλληνιακών Ιστορικών Ερευνών, 1994. (781.7009495 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Ογδόντα πέντε δημοτικές μελωδίες από τα κατάλοιπα του Νικολάου Φαρδύ. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Μουσικό Λαογραφικό     Αρχείο, 1991. (781.62893 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Μάσκες, κάσκες και ψευδώνυμα: αποσπάσματα από ένα ημερολόγιο. Εκδόσεις Δωδώνη, 1988. (897 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Τα μαχαιροπίρουνα της πρόγιαγιάς μου. Εκδόσεις Δωδώνη, 1986. (891.899 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. 45 τραγούδια του τόπους μας: ειδική επιλογή για τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού και τις πρώτες του γυμνασίου. [Ο Συγγραφέας], 1977. (ΕΙΔ.ΣΥΛΛ 781.7495 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Ο καρφτιτσωμένος Σείκιλος. Δωδώνη, 1974. (ΕΙΔ.ΣΥΛΛ 891.899 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Η δημοτική μας μουσική: μια σύντομη επισκόπηση. [ΧΧΧ], (ΕΙΔ.ΣΥΛΛ. 781.7495 ΔΡΑ)

Δραγούμης, Μάρκος Φ. Μια μουσική αποστολή στη Σαμοθράκη το 1961. Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, 1991. 

Ας τραγουδήσω κι ας χαρώ: (συλλογή τραγουδιών του τόπου μας για την Α’ Γυμνασίου). Επιμέλεια, ανθολόγηση, σημειώσεις Μ. Φ. Δραγούμης). Κολλέγιο Αθηνών, 1985. (LIBR.OFF 782.42083 AΣΤ)

Ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες

 

popaganda.gr/people/elliniki-mousiki-paradosi-sozete-stin-kardia-tis-plakas/ (Συνέντευξη του Μάρκου Δραγούμη στο Popaganda με θέμα το Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μερλιέ, 16/6/2014)

www.tanea.gr/2002/05/29/lifearts/culture/markos-dragoymis-mia-klironomia-poy-apopneei-zestasia/ (Συνέντευξη του Μάρκου Δραγούμη στα Νέα, 22/5/2002)

www.music.uoa.gr/el/anakoinoseis_kai_ekdiloseis/proboli_anakoinosis/apoleia_toy_diakekrimenoy_moysikologoy_markoy_dragoymi_epitimoy_didaktora_toy_tmimatos_moysikon_spo/ (Ομιλία του Λάμπρου Λιάβα στην τελετή ανακήρυξης του μουσικολόγου κ. Μάρκου Δραγούμη σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αθήνα – 25 Φεβρουαρίου 2008)

www.pemptousia.gr/2023/01/markos-f-dragoumis-o-erevnitis-mousikologos-o-pedagogos-o-piitis/ (Ο μουσικολόγος-συνθέτης Σωτήριος Κ. Δεσπότης δρ. Πανεπιστημίου Βιέννης αποχαιρετά τον Μάρκο Δραγούμη, 23/1/2023)

www.ascsa.edu.gr/index.php/archives/markos-dragoumis-papers (Το αρχείο Μάρκος Δραγούμης στο American School of Classical Studies at Athens)

www.kathimerini.gr/culture/athinaika-plus/562239166/markos-f-dragoymis-1934-2023-o-anthropos-poy-latrepse-ti-moysiki/ (Άρθρο στην Καθημερινή για τον Μάρκο Δραγούμη 22/1/2023)

 

Ενδιαφέροντα βίντεο

www.youtube.com/watch?v=C8dtdAZ_rvY (Αφιέρωμα της εκπομπής Μουσικές Μορφές στον Μάρκο Δραγούμη - Κανάλι της Βουλής, 23/10/2016) 

www.blod.gr/lectures/i-mousiki-paradosi-ton-mikrasiaton-prosfygon/ (Διάλεξη του Μάρκου Δραγούμη για τη «Μουσική Παράδοση των Μικρασιατών Προσφύγων», Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, 17/5/2016)

www.blod.gr/lectures/stihoi-strofes-%C2%B5orfi-kai-tonikotita-sto-di%C2%B5otiko-tragoudi/ (Διάλεξη του Μάρκου Δραγούμη «Στίχοι, στροφές, μορφή και τονικότητα στο Δημοτικό Τραγούδι», Μέγαρο Μουσικής, 22/5/2013)

www.youtube.com/watch?v=DGgA5qXxEBQ&list=PLlLw1tG9H3CVMTbgwbU3RvaW9UcWaoIAp&index=16 (Ο Μάρκος Δραγούμης παρουσιάζει τον Έκτωρα Μπερλιόζ στην εκπομπή Μουσικές Μορφές - Κανάλι της Βουλής, 8/9/2018) 

www.youtube.com/watch?v=lKoyXmicYUQ (Ομιλία του Μάρκου Δραγούμη για τον Λυκούργο Αγγελόπουλο στο ΑΠΘ, 23/4/2013)

www.youtube.com/watch?v=wGOoSiGd0v4 (Διάλεξη του Μάρκου Δραγούμη στο British School at Athens με θέμα την «Έρευνα της Βυζαντινής Μουσικής στη Δύση» 14/12/2011) 

www.youtube.com/watch?v=ON2WBb4aPLk (Ο Μάρκος Δραγούμης τραγουδάει το “Σε αγαπώ πουλάκι μου” (παραδοσιακό Σαμοθράκης) – Άλμπουμ «Καταμεσιός της Θάλασσας» 2003.)