ΜΕΡΙΛΑΝΤ. Ωκεανό που κάλυπτε μεγάλο μέρος του πλανήτη φέρεται να διέθετε κάποτε ο Άρης, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις επιστημόνων της NASA, βασισμένες σε παρατηρήσεις έξι ετών του πλανήτη.Ο ωκεανός είχε το μέγεθος του Αρκτικού Ωκεανού, πολύ μεγαλύτερος απ’ ό,τι είχαν αρχικά υπολογίσει οι επιστήμονες, ενώ το υδάτινο αυτό σώμα κάλυπτε τη χαμηλή πεδιάδα του βόρειου ημισφαιρίου του Άρη για πολλά εκατομμύρια χρόνια.

Αν οι εκτιμήσεις αυτές, που ανακοινώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο, επιβεβαιωθούν, θα φωτίσουν πολλά σκοτεινά σημεία της ιστορίας του Κόκκινου Πλανήτη, ενισχύοντας παράλληλα την άποψη που θέλει τον Άρη να διέθετε όλα τα αναγκαία συστατικά για να συντηρήσει ζωή στο μακρινό του γεωλογικό παρελθόν. «Η ύπαρξη βόρειου ωκεανού συζητείται εδώ και δεκαετίες. Αυτή, όμως, είναι η πρώτη φορά που έχουμε τόσα πολλά στοιχεία που συνηγορούν σε αυτό», έλεγε την περασμένη άνοιξη ο Μάικλ Μούμα, επικεφαλής της μελέτης στο Κέντρο Αστροβιολογίας Goddard της NASA στο Μέριλαντ. Ο δρ Μούμα και ο Χερόνιμο Βιγιανουέβα, πλανητολόγος της NASA, μέτρησαν δύο διαφορετικά είδη ύδατος στην ατμόσφαιρα του Αρη. Το ένα είναι το γνωστό μας Η2Ο, αποτελούμενο από δύο άτομα υδρογόνου και ένα άτομο οξυγόνου. Το δεύτερο είναι η ελαφρώς «βαρύτερη» μορφή νερού, HDO, στην οποία ο πυρήνας ενός ατόμου υδρογόνου περιέχει νετρόνιο. Το άτομο ονομάζεται δευτέριο.

Οι δύο μορφές εμφανίζονται στη Γη σε αναμενόμενα ποσοστά, ενώ και τα δύο έχουν εντοπισθεί σε μετεωρίτες από τον Άρη. Υψηλότερα επίπεδα βαρύτερου ύδατος θα σήμαιναν ότι ο πλανήτης διέθετε κάποτε μεγαλύτερες ποσότητες «ελαφρότερου» νερού, που χάθηκαν με κάποιο τρόπο, καθώς ο πλανήτης άλλαζε.

Το εξερευνητικό όχημα «Curiosity» εντόπισε μόρια ελαφρότερου και βαρύτερου ύδατος στον κρατήρα Γκέιλ του Αρη, αν και οι μετρήσεις αυτές δεν οδηγούσαν στο συμπέρασμα ύπαρξης ολόκληρου ωκεανού στην επιφάνεια του πλανήτη.

«Οσο περισσότερο νερό υπήρχε στον Άρη, και ιδιαίτερα αν το νερό αυτό ήταν εκτεταμένο και παρέμεινε εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο μεγαλύτερες ήταν οι πιθανότητες ο πλανήτης να εμφάνισε και να συντήρησε ζωή», εξηγούσε τότε ο Πολ Μαχάφι, επικεφαλής ατμοσφαιρικών πειραμάτων του εργαστηρίου Goddard.

Στις αρχές του 2015, ομάδα επιστημόνων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η περιοχή του κρατήρα Γκέιλ, όπου δραστηριοποιείται το ακούραστο «Curiosity», φιλοξενούσε λίμνες για εκατομμύρια χρόνια, χωρίς όμως να γνωρίζει κανείς ότι οι λίμνες αυτές διατηρούνταν και τροφοδοτούνταν με νερό. «Η ύπαρξη υπαίθριων λιμνών που διατηρούνται σταθερές για εκατομμύρια χρόνια σημαίνει ότι ο πλανήτης διαθέτει μεγάλο όγκο υπαίθριου ύδατος, αναγκαίο για την τροφοδοσία υγρασίας και νερού στις λίμνες αυτές. Αν αυτός ο ωκεανός δεν υπήρχε, το νερό των λιμνών θα εξατμιζόταν, για να μεταφερθεί στους πόλους, όπου θα πάγωνε», ανέφερε ο δρ Βιγιανουέβα.

Ειδικοί κλιματολόγοι, όμως, εγείρουν το παρακάτω βάσιμο ερώτημα: Πώς θα μπορούσε ο γεωλογικά πρώιμος Άρης να είναι αρκετά θερμός, ώστε να συντηρεί νερό σε υγρή μορφή; Παρότι αέρια του θερμοκηπίου θα ήταν ικανά να θερμάνουν σημαντικά τον πλανήτη, τα υποπροϊόντα τους δεν έχουν εντοπισθεί ακόμη στην επιφάνεια, ενισχύοντας το μυστήριο.

Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή 29/09/2015, Rueters

Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε και το παρακάτω άρθρο Τρεχούμενο νερό στον Κόκκινο Πλανήτη