Συντροφιά Μαζί την Κυριακή - 12/2/2023
Συντροφιά μαζί την Κυριακή στην Ακαδημία Πλάτωνος.
Στα χνάρια του μεγάλου φιλόσοφου
Από την Ομόνοια και τις συνοικίες του Κεραμεικού και του Μεταξουργείου
ως την Ακαδημία Πλάτωνος
Τα Ειδικά Προγράμματα, εδώ και αρκετά χρόνια, διοργανώνουν με μεγάλη επιτυχία μορφωτικές επισκέψεις για όλη την οικογένεια στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας αλλά και στην ευρύτερη περιφέρεια της Αττικής. Συνδυάζουμε την ιστορική γνώση, την εξερεύνηση και το δημιουργικό παιχνίδι. Αναζητούμε τη συνέχεια ανάμεσα στο παλιό και το νέο.
Σημείο εκκίνησης της δεύτερης περιήγησής μας θα είναι η Ομόνοια, η πιο παλιά πλατεία της Αθήνας, εκεί από όπου ξεκινούν ακτινωτά οι βασικές οδικές αρτηρίες της πόλης.
Σύμφωνα με το αρχικό πολεοδομικό σχέδιο της Αθήνας των Κλεάνθη και Σάουμπερτ (1834), ο χώρος προοριζόταν για την ανέγερση των Ανακτόρων. Στη συνέχεια αποφασίστηκε η ανέγερση του Ναού του Σωτήρος, προκειμένου το έθνος να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς το Θείο για την απελευθέρωση. Η πλατεία διαμορφώθηκε το 1846 και πήρε αρχικά το όνομα Πλατεία Ανακτόρων και στη συνέχεια Πλατεία Όθωνος, προς τιμήν του βασιλιά. Αποτελούσε το βορειότερο άκρο της πόλης και το τέρμα του εξοχικού περιπάτου των Αθηναίων της εποχής. Το 1862 μετονομάσθηκε σε Πλατεία Ομονοίας, όταν στο χώρο αυτό συγκεντρώθηκαν και έδωσαν όρκο «ομονοίας» οι αρχηγοί των αντιπάλων πολιτικών μερίδων.
Θα συναντηθούμε το πρωί της Κυριακής 12 Φεβρουαρίου στην Πλατεία Ομονοίας και Αγ. Κωνσταντίνου 1, στη γωνία λίγο πιο πάνω από το ιστορικό Φαρμακείο του «Μπακάκου». Εκεί θα μιλήσουμε πρώτα για την οικία Καυταντζόγλου, το θέατρο Κοτοπούλη, το «Νέον» και ύστερα θα κατηφορίσουμε την Αγίου Κωνσταντίνου προς το Μέγαρο Εϋνάρδου, στο οποίο στεγάζεται το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης και το Εθνικό Θέατρο.
Η Αγίου Κωνσταντίνου, δρόμος που χαράχθηκε το 1864, λειτουργούσε ως είσοδος ταξιδιωτών, με πολλούς κόμβους συγκοινωνιών που παραμένουν έως σήμερα, στις γύρω οδούς. Ο δρόμος «κόβει σαν μαχαίρι» το αστικό κέντρο και δείχνει ιστορικά να περηφανεύεται για δύο εκπληκτικά κτίρια που σημαδεύουν τον ιστό της παλιάς πόλης: το Βασιλικό, νυν Εθνικό, Θέατρο αλλά και το ναό του Αγίου Κωνσταντίνου. Ο Ιερός Ναός χτίσθηκε με πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων το 1868 προκειμένου να τιμηθεί η γέννηση του διαδόχου Κωνσταντίνου, γιου του βασιλικού ζεύγους Γεωργίου και Όλγας.
Από τον Άγιο Κωνσταντίνο και την περιοχή Γερανίου θα περάσουμε στην Πειραιώς και θα κατηφορίσουμε έως την Πλατεία Κουμουνδούρου, το Παλιό Ωδείο και το Δημοτικό Βρεφοκομείο, στο οποίο στεγάζεται τώρα η παλιά Δημοτική Πινακοθήκη.
Ο οδικός άξονας της Πειραιώς χαράχτηκε από τους Βαυαρούς γεωμέτρες Μπέρναρτ και Χόλτερ και το 1836 είχε ήδη κατασκευαστεί σε μήκος 8 χιλιομέτρων. Το έργο πραγματοποιήθηκε υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Κλέντσε. Ακολουθεί από ένα σημείο και μετά την αρχαία οδό η οποία οδηγούσε από την Αθήνα στον Πειραιά. Οι ξένοι επισκέπτες που αποβιβάζονταν στο λιμάνι του Πειραιά, διέσχιζαν με άμαξες την οδό Πειραιώς για να φθάσουν στην Αθήνα. Έκαναν δε οι αμαξάδες υποχρεωτική στάση στις λεγόμενες Παράγκες, συνοικισμό που αργότερα ενσωματώθηκε στην κατοπινή κοινότητα του Μοσχάτου, αριστερά της οδού Πειραιώς, άλλοτε γεμάτη με αμπελώνες. Η οδός Πειραιώς ή «οδός Δράκου» είναι η πρώτη αμαξιτή οδός της Αθήνας, πάνω στην οποία «έτρεχε» το «Παμφορείον», το ιππήλατο λεωφορείο που ξεκινούσε από τη συμβολή των οδών Ερμού και Αιόλου και κατέληγε στον Πειραιά.
Η τοποθέτηση των ανακτόρων στην Ομόνοια, κατά το πρώτο σχέδιο, και στον Κεραμεικό, κατά το δεύτερο, έδινε στην οδό ιδιαίτερη σπουδαιότητα, προσελκύοντας το ενδιαφέρον μεσαίων και ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Στο τμήμα της οδού Πειραιώς από την πλατεία Ομονοίας μέχρι τον Κεραμεικό, κτίστηκαν κάποιες από τις πρώτες αρχοντικές οικίες.
Κατηφορίζοντας την Πειραιώς θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τις οικίες Βλαχούτση, Καρατζά, Κουμουνδούρου και Μαγγίνα και θα θυμηθούμε την ιστορία της Πλατείας Κουμουνδούρου. Θα περάσουμε μετά απέναντι, για να περιηγηθούμε στις συνοικίες του Κεραμεικού και του Μεταξουργείου. Ακολουθώντας τις οδούς Θερμοπυλών και Λεωνίδου θα ανακαλύψουμε πρώτα την ανασκαφή του «αρχαίου σήματος», φυσική συνέχεια του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού, για να φθάσουμε κατόπιν στην Πλατεία Αυδή και τη Νέα Δημοτική Πινακοθήκη, η οποία στεγάζεται σε ένα από τα παλαιότερα νεοκλασικά της Αθήνας, που πρωτο-λειτούργησε ως εργοστάσιο μεταξιού και η παρουσία του προσέδωσε και το όνομα στην ευρύτερη περιοχή. Στη Δημοτική Πινακοθήκη θα έχουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε την έκθεση που διοργανώνει το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας με τίτλο «Μήνας Εφαρμογών των Εικαστικών Τεχνών». Στην έκθεση συμμετέχουν 114 εικαστικοί καλλιτέχνες διαφορετικών ειδικοτήτων όπως:Αγιογραφία, Αργυροχρυσοχοΐα, Bιβλιοδεσία, Βίντεο, Γραφιστική, Εικονογράφηση, Ζωγραφικοί διάκοσμοι, Κεραμική, Μεταξοτυπία (Μπατίκ), Ταπισερί – Υφαντική, Υαλογραφία, Φωτογραφία, Ψηφιδωτό κ.ο.κ
Θα καταλήξουμε, περπατώντας δυτικότερα και μέσω των οδών Κίμωνος, Πλάτωνος και Κρατύλου, στο αρχαιολογικό πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος. Το όνομα της περιοχής έχει συνδεθεί άρρηκτα με το πρώτο κατ’ ουσίαν πανεπιστήμιο του κόσμου, την Ακαδημία Πλάτωνος. Πρόκειται για τη γνωστότατη σχολή του φιλοσόφου Πλάτωνος, η οποία βρισκόταν επί 900 περίπου χρόνια στο ίδιο σημείο που βρίσκεται τώρα.
Πιο πριν βέβαια και από τον Πλάτωνα, φαίνεται πως η Ακαδημία είχε πάρει το όνομα της από τον τοπικό ήρωα Ακάδημο, που θεωρούνταν στην αρχαιότητα ο πρώτος οικιστής της περιοχής. Εκεί στεγαζόταν και ένα από τα τρίαγυμνάσια της Αρχαίας Αθήνας. Αφού μιλήσουμε πρώτα για την «Ιερά Οικία», το «Γυμνάσιο» και το «Τετράγωνο Περιστύλιο», εάν έχουν αποκατασταθεί τα τεχνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το ομώνυμο Ψηφιακό Μουσείο που είναι αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του μεγάλου φιλοσόφου, ασφαλώς θα το επισκεφθούμε. Σε κάθε όμως περίπτωση με τον πλέον παραστατικό τρόπο και προσαρμοσμένο «για τους μικρούς φίλους της Συντροφιάς» θα παρουσιάσουμε το βίο, το έργο του Πλάτωνα και τους δρόμους που άνοιξε αυτό για τους κατοπινούς, όπως ο Αριστοτέλης.
Θα αποτολμήσουμε μάλιστα και ένα δημιουργικό εκπαιδευτικό παιχνίδι στα χνάρια των διαλόγων/φιλοσοφικών κειμένων που άφησε ως πολύτιμη παρακαταθήκη σε όλη την ανθρωπότητα. Οδηγός μας σε αυτήν την απόπειρα θα είναι χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το Πλατωνικό έργο, όπως εκείνο της «Πολιτείας». Ασφαλώς τα αποσπάσματα αυτά θα είναι κατάλληλα προσαρμοσμένα για να αποτελέσουν την αφόρμηση για ένα δημιουργικό διάλογο και γόνιμο προβληματισμό, «παρέα μαζί», ενήλικες και παιδιά.
Η παιδαγωγική μεθοδολογία της «Φιλοσοφίας για Παιδιά», κοινός τόπος στον αγγλοσαξονικό κόσμο, θα είναι το εφαλτήριο για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης-στοχασμού των παιδιών μας. Ο απώτερος στόχος μας είναι να εκκινήσουμε έναν διάλογο επάνω στο καίριο ζήτημα των ηθικών αξιών και αρετών, όπως φιλία, απλότητα, συνέπεια, γνησιότητα, δέσμευση, εμπιστοσύνη, δικαιοσύνη, κ.ο.κ., τον οποίο θα συνεχίσουμε και με άλλες αφορμές στις επόμενες περιηγήσεις, που έχουμε σχεδιάσει για τη φετινή σχολική χρονιά.
Ημερομηνία: Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023, 10:00-14:00.
Μαθητές & μαθήτριες 4ης, 5ης, 6ης Δημοτικού, Α’, Β’ & Γ’ Γυμνασίου, Α’ & Β’ Λυκείου, οι γονείς, ο παππούς και η γιαγιά
Συνάντηση: Πλατεία Ομονοίας και Αγ. Κωνσταντίνου 1 στις 9:45 π.μ.
Υπεύθυνος περιήγησης: κ. Ιορδάνης Παπαδόπουλος, καθηγητής Κολλεγίου Ψυχικού. Τηλέφωνο επικοινωνίας σε περίπτωση ανάγκης: 6977-710949.
Κόστος συμμετοχής: 20€ ανά οικογένεια.
Χρήσιμες οδηγίες: Για την περιήγησή μας θα χρειασθεί να έχουμε μαζί μας νερό και κάποιο ελαφρύ σνακ, για να κάνουμε ένα μικρό πικνίκ στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος, συζητώντας «παρέα» για τη φιλοσοφία.
Οι δηλώσεις συμμετοχής είναι απαραίτητο να κατατεθούν το αργότερο μέχρι την Πέμπτη, 9 Φεβρουαρίου 2023, στο γραφείο των Ειδικών Προγραμμάτων (κτίριο ΚΑΠΠΣ, 1ος όροφος, τηλ. 210.6726452) ή να αποσταλεί με email (specialprograms@athenscollege.edu.gr). Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Για την πληρωμή των χρημάτων θα σας σταλεί από το Λογιστήριο ηλεκτρονικό τιμολόγιο με μοναδική ταυτότητα πληρωμής.
Σημειώστε ότι η Δήλωση Συμμετοχής φέρει χαρακτήρα δεσμευτικό για τη χρέωση του παιδιού με το κόστος της εκδρομής.