Δράσεις Ψυχοπαιδαγωγικής Ομάδας
Οι ψυχολόγοι παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη σε γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς. Οι γονείς μπορούν να κλείσουν ραντεβού και να συζητήσουν με την ψυχολόγο θέματα που άπτονται της σχέσης τους με το παιδί, είτε αυτά σχετίζονται με τη σχολική ζωή, είτε με την οικογενειακή. Οι συναντήσεις αυτές αποτελούν μία βραχυπρόθεσμη παρέμβαση και δεν έχουν τη μορφή σταθερής μακρόχρονης υποστήριξης, καθώς το σχολείο αποτελεί ένα πρωτίστως εκπαιδευτικό και όχι θεραπευτικό πλαίσιο.
Οι μαθητές επίσης, μπορούν να ζητήσουν συμβουλευτικές συναντήσεις με την ψυχολόγο ή να παραπεμφθούν από το δάσκαλο ή τους γονείς τους. Οι συναντήσεις αυτές, όταν αποτελούν δική τους πρωτοβουλία, έχουν συχνά αυθόρμητο χαρακτήρα. Επιδιώκουμε τα παιδιά να έχουν την άνεση να μας επισκεφθούν και να συζητήσουν οτιδήποτε τα απασχολεί, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την προτεραιότητα της εκπαιδευτικής και κοινωνικής τους ζωής.
Οι
εκπαιδευτικοί κάθε τάξης έχουν μία προκαθορισμένη διδακτική ώρα κάθε εβδομάδα,
κατά την οποία μπορούν να επισκεφθούν την ψυχολόγο. Ωστόσο, η σταθερή,
καθημερινή μας παρουσία μέσα στο Σχολείο, τις τάξεις, τις συνεδριάσεις, το
διάλειμμα, την τραπεζαρία και πολλές άλλες έκτακτες πολιτιστικές ή αθλητικές
εκδηλώσεις, σημαίνει ότι είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με τους εκπαιδευτικούς
και διαθέσιμοι στα αιτήματά τους.
2. Ομιλίες/σεμινάρια
Σε
συνεργασία με τον Σύλλογο Γονέων ή και ως ανεξάρτητη πρωτοβουλία, το
Ψυχοπαιδαγωγικό Τμήμα οργανώνει ομιλίες πάνω σε θέματα που απασχολούν τη
σχολική κοινότητα (π.χ. σχολικός εκφοβισμός,
ελεύθερος χρόνος, μετάβαση στο Γυμνάσιο κ.α.). Κατά τη διάρκεια της
αναστολής της λειτουργίας των σχολικών μονάδων λόγω του COVID-19, πραγματοποιήθηκαν Webinars με στόχο την υποστήριξη των γονέων και
την ανταλλαγή απόψεων πάνω στη διαχείριση της έκτακτης αυτής συνθήκης.
3. Ετοιμότητα
Κατά τη διάρκεια του δευτέρου τριμήνου το Ψυχοπαιδαγωγικό Τμήμα πραγματοποιεί συναντήσεις με όλα τα παιδιά που κληρώθηκαν για να φοιτήσουν στην Α’ Δημοτικού καθώς και με τους γονείς τους.
Η
διαδικασία της σχολικής ετοιμότητας βασίζεται στην πεποίθηση ότι η διερεύνηση
και ο πρώιμος εντοπισμός τυχόν αδυναμιών του παιδιού, μπορεί να οδηγήσει σε
παρεμβάσεις που θα διευκολύνουν την προσαρμογή και την ανταπόκρισή του στην
πρώτη τάξη.
4. Διαμεσολάβηση
Η
Διαμεσολάβηση είναι ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης παιδιών σε κοινωνικές δεξιότητες
με στόχο την επίλυση διαφορών. Μαθητές της Στ’ Δημοτικού, που έχουν εκπαιδευτεί
στο πρόγραμμα, βοηθούν, υπό την επίβλεψη των ψυχολόγων, μαθητές του Σχολείου να
επιλύσουν τις διαφορές τους. Η ομάδα Διαμεσολάβησης είναι ενσωματωμένη στο
καθιερωμένο πρόγραμμα των Ομίλων, παραμένοντας σταθερή κατά τη διάρκεια του
έτους. Οι υποψήφιοι διαμεσολαβητές διδάσκονται από τους ψυχολόγους τις αρχές
της Διαμεσολάβησης και εξασκούνται σε τεχνικές συζήτησης και διαλόγου, ώστε να
μπορούν να διαμεσολαβούν σε διαφωνίες των συνομηλίκων τους. Κάθε χρόνο, η ομάδα
με τη συμβολή των ψυχολόγων εκπαιδεύει νέους υποψήφιους διαμεσολαβητές.
5. Μαθησιακές δυσκολίες
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες το 20% - 25% του συνόλου του μαθητικού πληθυσμού παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες (Σπαντιδάκης, 2009). Εύλογα λοιπόν, οι μαθησιακές δυσκολίες ως όρος απασχολούν τους εκπαιδευτικούς, αλλά και τους γονείς των μαθητών. Δεδομένης της συχνότητας μαθησιακών δυσκολιών, το Σχολείο αναζητά αποτελεσματικές μεθόδους στήριξης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες.
Παρατήρηση στην τάξη
Οι παρατηρήσεις των τάξεων πραγματοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση και αφορούν όλες τις τάξεις του Δημοτικού. Στοχεύουν στη μελέτη της συμπεριφοράς και της λειτουργικότητας των μαθητών στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Μέσω της συνεργασίας με τους εκπαιδευτικούς, καλλιεργείται κλίμα εμπιστοσύνης με σκοπό τη δημιουργία βραχυπρόθεσμων στόχων που αναπροσαρμόζονται διαρκώς με βάση τις αναδυόμενες εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών.
Συνεδριάσεις με εκπαιδευτικούς
Οι εκπαιδευτικοί σε εβδομαδιαία βάση συζητούν και ενημερώνονται από το Ψυχοπαιδαγωγικό Τμήμα για τη φύση και το είδος των πιθανών δυσκολιών των μαθητών εστιάζοντας στην κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη και τις ακαδημαϊκές δυνατότητες του κάθε μαθητή. Στόχος των συναντήσεων αυτών, είναι η ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών αλλά και η εξασφάλιση της επάρκειας και της ευημερίας των μαθητών, εξελίσσοντας τους τομείς που χρειάζονται περαιτέρω ενίσχυση. Επιπλέον, στον χρόνο αυτό σχεδιάζονται δράσεις που εστιάζουν στις αξίες, στην ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων, στην ανάπτυξη του κινήτρου, της αυτοεκτίμησης και της ψυχικής ανθεκτικότητας των μαθητών. Η διαρκής ενημέρωση των εκπαιδευτικών, οι στοχευμένες δράσεις και ο προβληματισμός γύρω από καθημερινά ζητήματα εξασφαλίζει μια κοινή πορεία παρέμβασης, αντιμετώπισης και εφαρμογής αποτελεσματικών τεχνικών.
Εκτιμήσεις
Μία μαθησιακή ή συναισθηματική εκτίμηση πραγματοποιείται μετά από αίτημα του εκπαιδευτικού ή του γονέα και αφού ο γονέας δώσει τη γραπτή του συγκατάθεση. Η μαθησιακή εκτίμηση περιλαμβάνει δραστηριότητες ανάγνωσης, γραφής, προφορικής έκφρασης και κατανόησης καθώς και μαθηματικές πράξεις και προβλήματα. Ταυτόχρονα, γίνεται παρατήρηση και καταγραφή της συμπεριφοράς του παιδιού και του τρόπου με τον οποίο εργάζεται. Η συναισθηματική εκτίμηση βασίζεται σε προβολικές δοκιμασίες, σχέδιο οικογένειας και άτυπο διάλογο.
Η εκτίμηση
συχνά καταλήγει σε προτάσεις συστηματικότερης διερεύνησης από δημόσιους ή
άλλους φορείς, καθώς και σε προτάσεις στήριξης, παρέμβασης ή ενίσχυσης του
παιδιού.
6. Εξατομικευμένα προγράμματα
Στο πλαίσιο στήριξης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες, συντάσσονται εξατομικευμένα προγράμματα σε συνεργασία με την Ειδική Εκπαιδευτικό του Σχολείου, τον Ψυχολόγο και τον Σύμβουλο της τάξης. Το εξατομικευμένο πρόγραμμα κάθε μαθητή καθορίζεται από τις εκπαιδευτικές του ανάγκες, όπως έχουν αποτυπωθεί από δημόσιους φορείς καθώς και από τη συστηματική παρατήρηση του Εκπαιδευτικού και του Ψυχολόγου εντός τάξης. Η στοχοθεσία των εξατομικευμένων προγραμμάτων καθορίζει και καθοδηγεί το σύστημα διαφοροποιημένης διδασκαλίας του κάθε μαθητή, εξελίσσοντας στο μέγιστο τις δυνατότητές του.
Ενισχυτική διδασκαλία
Μετά από σχετική αξιολόγηση, είτε από το Σχολείο, είτε από δημόσιο φορέα, οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να υποστηριχθούν εντός Σχολείου από Ψυχολόγο-Ειδική Εκπαιδευτικό. Το πρόγραμμα απευθύνεται στους μαθητές όλων των τάξεων του Δημοτικού, έχει συχνότητα συνήθως δύο φορές την εβδομάδα, ενώ πραγματοποιείται κυρίως σε μικρές ομάδες.
Το μάθημα της Ενισχυτικής Διδασκαλίας εφαρμόζει κυρίως προγράμματα Κοινωνικο-Συναισθηματικής Εκπαίδευσης (Social Emotional Learning) και έχει ως βασικό στόχο την ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας του μαθητή σε σχέση με το Σχολείο, αλλά και γενικότερα.
Οι μαθητές του τμήματος Ενισχυτικής Διδασκαλίας συμμετέχουν σε μία σειρά από δραστηριότητες που αφορούν σε:
- θετική ενίσχυση εαυτού καθώς και αναγνώριση και διαχείριση συναισθήματος (self-awareness)
-αποδοχή διαφορετικότητας (diversity)
-διαχείριση σχέσεων και επίλυση συγκρούσεων (social awareness, relationship skills and conflict resolution)
-λήψη αποφάσεων και στοχοθεσία (responsible decision-making and goal setting)
-ρύθμιση συμπεριφοράς (self management)
-διαχείριση άγχους (anxiety management)
-κριτική σκέψη (critical thinking)
-δημιουργικότητα (creativity)
Λογοθεραπευτική Παρέμβαση
Ο Λογοθεραπευτής του Σχολείου σε συνεργασία με τους ψυχολόγους και τις δασκάλες της 1ης και της 2ας Δημοτικού (κυρίως) αναπτύσσουν δράσεις που εστιάζονται:
- στον εντοπισμό δυσκολιών στην ομιλία και τη γλώσσα
- στην φωνολογική και γλωσσική ενημερότητα, ευρύτερα
- στην δουλειά, σε επίπεδο τάξης, επάνω σε θέματα που αφορούν στην γλώσσα/τα μαθηματικά ή άλλα θέματα που έχουν σχέση με τα μαθήματα της τάξης - τι είναι λέξη, τι είναι πρόταση, συνοχή και νόημα, εμπλουτισμός μορφοσυντακτικής δομής (νοήματος/πρότασης), αναδυόμενη γραφή...)
- στη δουλειά σε μικρές ομάδες ή και σε ατομικό επίπεδο μέσα στην τάξη, η οποία εστιάζεται σε τυχόν αδυναμίες μαθητών